Książki

Polska Jagiellonów – Paweł Jasienica

„Polska Jagiellonów” Pawła Jasienicy to opowieść o historii Polski. Bo nie jest to historia naszego kraju, tylko właśnie opowieść o jego historii. Autor świetnej „Polski Piastów” kontynuuje swoją podróż po dziejach Rzeczpospolitej w czasach panowania Jagiellonów. Tym razem przedstawia początki Rzeczpospolitej Obojga Narodów, co jest jednocześnie wstępem do trzeciej części dzieła historycznego o takim właśnie tytule.

 Jest rok 1370. Ludwik Węgierski wyrusza do Krakowa, by objąć tron po zmarłym Kazimierzu Wielkim. Osobiste rządy sprawował krótko, gdyż zaraz po objeździe całego kraju, władzę powierzył swojej matce, regentce Elżbiecie Łokietkównie. Jako, że podobnie jak Kazimierz Wielki, nie posiadał synów, w 1374 roku wydał dla szlachty przywilej koszycki, na mocy którego szlachta zgadzała się na dziedziczenie tronu przez jedną z córek Ludwika, w zamian za zwolnienie z podatku. Los jednak spłatał figla i królową Polski nie została Maria wraz z Zygmuntem Luksemburczykiem, królem Czech, ale młodsza córka Jadwiga. Tym samym królem Polski został Władysław Jagiełło, wielkie książę litewski.
I w ten sposób Polska i Litwa wstąpiły na drogę unii, która ostatecznie została zawarta w 1569 roku w Lublinie.

Książka napisana prostym językiem, przepiękną polszczyzną, a przy tym z rzadko spotykanym obiektywizmem. Jasienica umie docenić talenty polityczne wrogów Polski oraz pokazać wady i wytknąć błędne decyzje rodzimych polityków. Nie uogólnia, pisze wprost, kto zawinił, kto stał za taką czy inną decyzją. Jednocześnie nie ocenia, oczywiście komentuje, że dana kwestia miała później wpływ na sytuację Polski w pozytywny lub negatywny sposób, ale czyni to z punktu widzenia kogoś kto zna konsekwencje, których wówczas rządzący nie mogli przewidzieć.
Świetna powieść dla osób interesujących się historią Polski. Wiele wyjaśnia, pomaga spojrzeć na nasze dzieje z innego punktu widzenia, niż tylko podręczniki. Pokazuje znane nam wydarzenia z innej perspektywy. Polecam. Kto nie czytał Jasienicy, ten nie zna historii Polski.